[OPINIE] '3 aandachtspunten voor de jeugdzorg en de Hervormingsagenda Jeugd'
Op 22 november 2023 mochten Nederlanders naar de stembus om te bepalen welke partijen komende vier jaar ons land gaan regeren. Dat betekent ook: tijd voor nieuw beleid op jeugdzorg! Auteurs Peter de Vries en Rob Gilsing hebben – aansluitend op hun recent verschenen uitgave - 3 aandachtspunten voor de politiek op gebied van jeugdzorg.
1. Meer aandacht voor onderwijs binnen Hervormingsagenda Jeugd
De Vries en Gilsing pleiten voor een sterkere verbinding van het onderwijsveld aan de Hervormingsagenda Jeugd. Deze agenda heeft als doel knelpunten in de jeugdzorg structureel aan te pakken en de jeugdzorg financieel toekomstbestendig maken. Cliëntenorganisaties, professionals, aanbieders, de gemeenten en het Rijk hebben de afspraken over fundamentele verbetering van de jeugdzorg hierin vastgelegd.
Binnen de agenda is veel aandacht voor de verbinding tussen het jeugd- en het onderwijsdomein, maar het eigenaarschap van de agenda ligt exclusief bij het jeugddomein. Willen beide domeinen echter daadwerkelijk meer verbonden raken dan zal de onderwijssector zich óók meer eigenaar moeten voelen van de Hervormingsagenda.
De onderwijssector moet daarnaast actief betrokken zijn bij de uitvoering. Zonder deze betrokkenheid zal de hervorming niet tot stand komen, vinden de auteurs. Hiervoor pleiten de auteurs ook in hun uitgave Ouders, onderwijs en jeugdzorg in verbinding. Het boek leert en stimuleert (toekomstige) professionals om beter samen te werken met ouders, jeugdzorg én onderwijs.
2. Investeringen zijn nodig
Bij de invoering van de Jeugdwet in 2015 was het idee dat er meer nadruk zou komen te liggen op het versterken van informele steun en de pedagogische basis. Bovendien zou er meer aandacht moeten komen voor preventieve interventies. Het gewone leven moest worden versterkt en opvoed- en opgroeivragen zouden minder moeten worden geproblematiseerd en gemedicaliseerd.
Dat uitgangspunt uit de Jeugdwet is onvoldoende gerealiseerd, wat ook in de Hervormingsagenda Jeugd wordt erkend. De ambities van toen zijn weer opgepoetst. Gemeenten moeten aan de bak. Maar opnieuw onder de dreiging van budgetkortingen. Willen we dat gemeenten deze opgaven uit de Hervormingsagenda daadwerkelijk gaan realiseren, dan zullen we moeten inzien dat dat de eerste jaren investeringen vergt. De aangekondigde budgetkortingen voor jeugdhulp staan die investeringen in de weg.
3. Versterk de positie van ouders
De positie van ouders moet worden versterkt in de samenwerking, en dit is meer dan de juridische positie. Ouderbetrokkenheid - de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding en het onderwijs van hun kind - is van essentieel belang. Het wordt van groot belang geacht dat opvoeders en onderwijsprofessionals samenwerken. Lees meer over de initiatiefnota ouderbetrokkenheid in het onderwijs die vorige week is verschenen.
Peter de Vries is expert op het gebied van ouderbetrokkenheid. Als trainer, adviseur, auteur en onderzoeker houdt hij zich bezig met de samenwerking tussen ouders en school.
Rob Gilsing is lector Jeugdhulp in transformatie aan De Haagse Hogeschool. Interprofessionele samenwerking is een van de centrale onderzoekslijnen in zijn lectoraat.
Kinderen en jongeren hebben recht op de beste kansen om zichzelf te ontwikkelen. Dat lukt beter als professionals in het sociaal en pedagogisch domein en in het onderwijs goed samenwerken, zowel onderling als met de ouders of verzorgers.
Het boek Ouders, onderwijs en jeugdzorg in verbinding leert en stimuleert daarom (toekomstige) jeugdprofessionals om niet alleen interprofessioneel samen te werken, maar óók om de cruciale verbinding aan te gaan met de ouders en verzorgers. En daarmee het kind en de jongere centraal te zetten.
Bij dit boek hoort een website met aanvullende materialen: oefeningen, reflectievragen en suggesties voor verder lezen. Voor docenten zijn er powerpoint en didactische handreikingen bij alle hoofdstukken beschikbaar, als hulp bij het vormgeven van lessen.